LEGENDA GUNUNG KEMUKUS
LEGENDA
GUNUNG KEMUKUS
Gunung
kemukus terletak di daerah Barong, Kabupaten Sragen, Jawa Tengah,
yaitu tepatnya di sebelah barat Jalan Raya Solo-Purwodadi.
Berawal
dari cerita Pangeran Samodra yakni putra dari Prabu Hudhara
(Brawijaya VII) raja terakhir dari Kerajaan Majapahit, yang menjalin
cinta dengan ibundanya sendiri (selir dari sang ayah), yaitu Nyai
Ontrowulan. Setelah runtuhnya Majapahit, semua penghuni Majapahit
berpindah ke Demak Bintoro, Jawa Tengah, namun tidak dengan Pangeran
Samodra. Pangeran Samodra memutuskan untuk belajar agama Islam pada
Sunan Kalijaga. Setelah merasa cukup akan ilmu yang dimilikinya,
Pangeran Samodra diutus untuk berguru kepada Kyai Ageng Gugur di
daerah Gunung Lawu. Disini, Pangeran Samodra menyelesaikan
pendidikannya dengan baik. Ketika perjalanan pulang ke Demak, ia
didampingi oleh dua abdinya dan slalu menyebarkan agama Islam di
setiap tempat yang disinggahinya. Dalam perjalanan itulah kemudian
Pangeran Samodra jatuh sakit dan akhirnya meninggal dunia. Jasadnya
dimakamkan diatas sebuah bukit, yang mana diatas bukit itu selalu
tampak kabut hitam bagai asap (kukus) pada tiap pergantian musim,
yang menjadikan tempat tersebut hingga kini terkenal sebagai Gunung
Kemukus.
Mendengar
kabar kematian putranya (orang yang dicintainya), Ontrowulan
memutuskan untuk mengunjungi makam Pangeran Samodra. Dan dalam dialog
gaib, Pangeran Samodra berpesan kepada ibunya, apabila ingin bertemu
dengannya, Ontrowulan harus mensucikan diri terlebih dahulu di sebuah
sendang, yang kemudian sendang tersebut dinamakan Sendang Ontrowulan.
Sendang Ontrowulan tidak akan kering meski pada musim kemarau panjang
sekalipun. Bagi yang percaya, air dari sendang tersebut bisa membuat
awet muda. Sendang Ontrowulan dikelilingi oleh rimbunnya pohon
nagasari, yang mana menurut warga asli setempat, pohon nagasari itu
tumbuh dari bunga-bunga hiasan rambut Ontrowulan yang terlepas seusai
dia melakukan penyucian diri di sendang. Setelah menyucikan diri,
tiba-tiba tubuh Ontrowulan menghilang tanpa jejak. Sesaat setelah
hilangnya Ontrowulan, terdengarlah suara yang menyerukan “Barang
siapa bisa melanjutkan hubungan seks yang terputus ini, segala
keinginannya akan terkabul!”
Hal
tersebut yang menjadikan Gunung Kemukus hingga kini menjadi tempat
yang kontroversial. Karena banyak orang yang percaya akan legenda
tersebut dan datang ke tempat itu untuk mencari pesugihan. Untuk
memperoleh pesugihan, orang – orang tersebut diminta untuk
melakukan hubungan seks dengan wanita yang sama, namun bukan
pasangannya sebanyak tujuh kali. Yang sebelumnya harus masuk ke dalam
bangunan utama terlebih dahulu diiringi mantra yang dibacakan oleh
kuncen. Keinginan akan terkabul apabila bisa mnyempaikan niat dengan
sungguh-sungguh.
Setiap
malam jum’at Pon, jumlah pengunjung membludak, mencapai ribuan
orang. Apalagi malam Jum’at Pon atau Jum’at Kliwon di bulan Suro
yang menjadi puncak ziarah, pengunjung mencapai belasan ribu orang.
Pengunjung paling banyak berasal dari Jawa Barat. Obyek ini terkenal
karena terdapat seribu mimpi indah yang bisa diraih disana. Makam
Pangeran Samodra diyakini bertuah, yang bisa mendatangkan berkah bagi
yang memohon dengan sungguh-sungguh.
Nilai-nilai
yang terkandung dalam legenda :
- Tidak sepantasnya, mencintai atau menjalin asmara dengan ibunya sendiri, meskipun itu hanya ibu tiri. (Nilai Moral)
- Sangat tidak bermoral akan ritual yang mensyaratkan harus berhubungan seks sebanyak tujuh kali dengan wanita yang bukan pasangannya untuk mendapatkan pesugihan. (Nilai Moral)
- Apabila mempunyai keinginan, maka mintalah dengan niat sungguh-sungguh pada Allah SWT dengan cara yang benar. (Nilai Religius)
- Hendaknya tidak mempercayai akan hal-hal yang demikian, apalagi sampai mengikuti dan melakukannya, karena hal tersebut termasuk perbuatan musyrik yang menyekutukan Allah. Yang mana musyrik adalah tergolong dosa besar dan tidak terampuni. (Nilai Religius)
- Sebagai manusia kita pastinya akan menemui yang namanya masa tua, oleh karena itu tidak perlu melakukan yang namanya membasuh muka dengan air di Sendang Ontrowulan agar bisa awet muda. (Nilai Religius)
- Seharusnya tidak menggunakan tempat yang semestinya bias dijadikan tempat ziarah yang baik, menjadi tempat yang mengandung unsure pro kontra tersebut, dan memanfaatkannya sebagai tempat mencari rejeki. (Nilai Sosial)
ASAL-USULIPUN
NAMI PANGGENAN GUNUNG KEMUKUS
Gunung
kemukus mapan wonten ing Barong, Sragen, Jawa Tengah, tepatipun
wonten sisih kilenipun marga ageng Solo-Purwodadi.
Kawiwitan
saking cariyos Pangeran Samodra, inggih menika putra saking Prabu
Hudhara (Brawijaya VII) ratu ingkang pungkasan saking Kerajaan
Majapahit, ingkang ngrajut katresnan kaliyan ibunipun piyambak (selir
saking ramanipun), inggih menika Nyai Ontrowulan. Sabibaripun
Majapahit runtuh, sedaya tiyang ingkang wonten ing Kerajaan menika
pindhah dhateng Demak Bintoro, Jawa Tengah, ananging Pangeran Samodra
boten ndherek. Pangeran Samodra langkung milih badhe sinau agama
Islam dhateng Sunan Kalijaga. Banjur sakbibaripun menika, Pangeran
Samodra kautus dening Sunan Kalijaga kedah maguru dhateng Kyai Ageng
Gugur ingkang mapan wonten tlatah Gunung Lawu. Ing ngriki, Pangeran
Samodra saged ngrampungaken pawiyatanipun kanthi sae. Nalika lampahan
kondur dhateng Demak, piyambakipun dipunrencangi kaliyan kalih
abdinipun ugi tansah nyebaraken agama Islam ing panggenan-panggenan
ingkang dipunsinggahi. Wonten ing lampahan menika, Pangeran Samodra
nandang gerah lan pungkasanipun seda. Wraganipun dipunmakamaken ing
inggil bukit, ingkang bukit manika medal keluk cemeng memper asep
(kukus) ing saben wayah pancaroba,
ingkang
dadosaken panggenan kasebat dugi sakmenika dipunwastani Gunung
Kemukus.
Awit
saking mireng pawartos putranipun ingkang seda menika, Ontrowulan
ngrawuhi makamipun Pangeran Samodra. Wonten ing pocapan gaib,
Pangeran Samodra pesen kaliyan ibundanipun inggih menika, menawi
badhe panggih kaliyan Pangeran Samodra, Ontrowulan kedah nyuciaken
badan rumiyin wonten ing satunggaling sendang, ingkang salajengipun
sendang menika dipunwastani Sendang Ontrowulan. Sendang Ontrowulan
boten saged asat, sanajan wonten ing wayah ketiga. Kangge tiyang
ingkang pitaya, toya saking sendang Ontrowulan menika saged dadosaken
awet nem. Sendang Ontrowulan dipunkipeng kaliyan wit-witan nagasari,
ingkang pundi miturut tiyang asli tlatah kasebat, wit-witan menika
asalipun sakin kembang-kembang hiasan rikmanipun Ontrowulan ingkang
ucul nalika Ontrowulan nglampahi penyucian badan ing sendang.
Sakbibaripun nyuciaken diri, lajeng badanipun Ontrowulan ical tanpa
wekas. Lajeng, woten suwanten “Sinten kemawon ingkang saged
nglajengaken tumindak seks ingkang pedhot menika, sedaya ingkang
dados pepinginanipun sadeg kawujud!”
Menika
ingkang dadosaken Gunung Kemukus dumugi sakmenika dados panggenan
ingkang kontroversial.
Amargi kathah tiyang ingkang pitaya kaliyan cariyos legenda menika
lan rawuh wonten penggenan kasebat saperlunipun inggih menika pengen
sugih. Supados pesugihan saged dipungayuh, tiyang-tiyang kedah
nglampahi tumindak seks rumiyin kaliyan wanita ingkang sami, ananging
ingkang boten setrinipun, inggih menika kaping pitu. Ingkang
sakderengipun kedah mlebet dhateng panggenan utama kanthi diiringi
mantra ingkang dipunucapaken dening kuncen Gunung Kemukus. Pepinginan
saged kasembadan menawi tiyang menika niatipun kanthi satuhu.
Saben
malem Jum’at Pon, tiyang ingkang rawuh kathah sanget, ngantos ewuan
tiyang. Menapa malih nalika malam Jum’at Pon utawi Jum’at Kliwon
ing wulan Sura ingkang dados puncak ziarah makam Pangeran Samodra,
tiyang ingkang rawuh ngantos welasan ewu tiyang. Tiyang ingkang rawuh
paling kathah saking Jawa Barat. Tlatah menika kawentar amargi wonten
sewu mimpi endah ingkang saged dipungayuh ing ngriko. Makamipun
Pangeran Samodra dipunpitadosi saged ngrawuhaken rejeki dhateng
tiyang ingkang nyuwun kanthi satuhu.
Komentar
Posting Komentar